Khi bạn tìm hiểu đầu tư crypto, chắc chắn các bạn thường hay nghe nói đến blockchain layer-1, ETH ecosystem, BSC ecosystem. Hôm nay chúng ta tìm hiểu Layer-1 là gì, tầm quan trọng và tại sao có nhiều layer-1 vậy.

Blockchain layer-1 là gì?

Layer-1 là một thuật ngữ dùng để chỉ các base-level chain. Nhiệm vụ của Layer-1 là validate và finalize transaction, đảm bảo các ứng dụng chạy trên chain ổn định, nhanh chóng và chính xác.

BNB Smart Chain (BNB), Ethereum (ETH), Bitcoin (BTC), và Solana là một vài blockchain layer-1 phổ biến.

Ví dụ đơn giản về Blockchain layer-1 và ứng dụng.

Công ty X muốn phát hành một đồng stablecoin USDX, nếu họ bắt đầu xây dựng tù đầu thì ngoài vấn đề chi phí rất tốn kém, họ còn đối mặt với việc mất phân tán (họ nắm 100% quyền xác thực giao dịch => Không phân tán), mất thời gian để phát triển ví.. và quan trọng nhất là không có người sử dụng.

Giải pháp, họ sẽ phát hành một ERC-20 token trên layer-1 Y.

Lúc này công ty X chỉ tập trung vào đảm bảo tính bảo chứng giữa USDX và USD, phát triển thị trường, tăng sự phổ biến của đồng token thay vì đi làm lại những công việc mà layer-1 Y đã làm rất tốt.

Trong mối quan hệ cộng sinh này, công ty X tiết kiệm chi phí phát triển hệ thống, layer-1 Y thì thu được một phần phí trên các giao dịch của USDX.

3 tiêu chí kỹ thuật để các developer đánh giá một chain.

Như đã nói ở trên, nhiệm vụ chủ yếu của validate và finalize các transaction.

Có 3 tiêu chí để đánh giá hiệu quả của một layer-1 đó là sự phân tán (decentralization), tính bảo mật (Security) và tính mở rộng (Scalability).

Về mặt kỹ thuật, cân bằng giữa 3 tiêu chí trên là khó.

• Càng phân tán, càng bảo mật thì khó nhanh
• Nhanh và phân tán thì việc validate, finalize thì phải đơn giản..

Các yếu tố này quyết định khá nhiều đến tiềm năng tăng trưởng của một đồng coin.

Ví như: ETH, là một layer-1 rất bảo mật và phân tán, tuy nhiên các user sử dụng dapp trên ETH lại trả một khoản phí cao hơn rất nhiều so với các chain khác. Hay Solana, theo thông số kỹ thuật tốc độ xử lý rất nhanh, giá rẻ hơn ETH rất nhiều, đánh đổi là tính bảo mật và tính ổn định. Lâu lâu Solana lại sập cả nửa ngày.

Ecosystem quan trọng thế nào đối với một Blockchain layer-1

Bởi vì nhiệm vụ của một chain là cung cấp hạ tầng cho các ứng dụng chạy trên đó, thông qua việc các transaction đươc thực thi, một phần fee sẽ được thanh toán cho các validator bằng native-token.

Vậy nên một ecosystem tốt sẽ thúc đẩy nhiều người tham gia, nhiều dapp phát triển và từ đó đưa lại lợi ích chung cho các thợ đào, validator...

Ví dụ: một chain mà có DEX, support nhiều stablecoin (dòng tiền đi vào dễ), phí transaction thấp, có nhiều Dapp, ví dễ sử dụng, nhiều người dùng thì sẽ dễ có cơ hội tăng giá trong tương lai vì nhiều giao dịch thì nhu cầu của native-token cũng từ đó mà tăng lên.

Tại sao có nhiều layer-1

Như bạn thấy, layer-1 không phải đơn giản để xây dựng, bù lại phần thưởng cho layer-1 cũng rất lớn. Dẫn chứng, các top coin marketcap lớn đều hầu hết là layer-1 (như ETH, BSC, SOL, ADA..).

Chính vì sự không đơn giản, không dễ dàng để hoàn hảo, vậy nên tùy vào cách tiếp cận của từng chain mà sẽ có những mảng khách hàng, ứng dụng khác nhau.

Và từ đó nhu cầu về nhiều chain layer-1 ra đời. Càng nhiều blockchain layer-1 ra đời thì càng có nhiều sự cạnh tranh, cùng phát triển, người dùng có nhiều lựa chọn hơn và từ đó bảo mật hơn, chi phí rẻ hơn, nhanh hơn...

Tổng kết

Blockchain layer-1 là một trong những món khoái khẩu của nhiều nhà đầu tư, đơn giản vì sự an toàn cao, biến động thường ít hơn so với các token của ứng dụng. Tuy nhiên bạn cần phải nhìn được đâu là điểm lợi thế của từng chain để đưa ra quyết định đúng đắn.

Nếu bạn biết những layer-1 nào có tiềm năng tăng trưởng, vui lòng comment bên dưới để anh em cùng nghiên cứu.

Chia sẻ bài này nếu bạn thấy hữu ích cho bạn bè, và ủng hộ Ngáo coin.